Tác hại nghiêm trọng của virus Zika với mẹ bầu và trẻ nhỏ

Virus Zika hiện đang gây hoang mang trong dư luận về mức độ nguy hiểm và sự lây lan trong cộng đồng. Bất cứ ai cũng có thể nhiễm virus, bệnh đặc biệt nguy hiểm đối với phụ nữ mang thai, nhất là trong 3 tháng đầu thai kỳ thì virus có thể gây ra dị tật bẩm sinh đầu nhỏ, gây teo não đối với trẻ.

Virus Zika đặc biệt gây nguy hại nghiêm trọng đến mẹ bầu và trẻ nhỏ.

Bạn biết gì về virus Zika ?

Virus Zika là một loại virus thuộc loại flavivirus, có chung cấu trúc RNA với virus sốt xuất huyết Dengue và được tìm thấy vào năm 1947, tại Uganda. Năm 2007, dịch bệnh do virus đã được ghi nhận đầu tiên ở Thái Bình Dương sau đó đó dịch đã bùng phát tại Tây Thái Bình Dương, châu Mỹ và châu Phi vào năm 2013, đến đầu năm 2016 đã ghi nhận thêm hơn 30 nước có sự lưu hành hoặc lây truyền vi rút Zika bảo gồm cả những nước Đông Nam Á như Lào, Campuchia, Thái Lan,… và Việt Nam cũng ghi nhận 2 ca nhiễm đầu tiên tại Thành phố Hồ Chí Minh. 

Virus Zika lây truyền sang người chủ yếu qua vết chích của loại muỗi Aedes

Virus Zika lây truyền sang người chủ yếu qua vết chích của loại muỗi Aedes nhiễm bệnh khi hút máu của một người đã nhiễm loại virus này. Những con muỗi này chủ yếu đốt người vào ban ngày, cao điểm là sáng sớm và chiều tối và thường đẻ trứng vào gần những nơi chứa nước như xô, chậu, đĩa thức ăn của vật nuôi, bình và lọ hoa.

Virus gây bệnh lây truyền theo đường truyền máu, đường tình dục, lây truyền từ mẹ sang con trong giai đoạn mang thai. Bệnh nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho phụ nữ đang dự định mang thai hoặc đang có thai.

Tác hại nghiêm trọng của virus Zika với mẹ bầu và trẻ nhỏ

Bất kỳ ai sống trong hoặc đi đến vùng có virus đều có thể bị nhiễm virus này. Bệnh xuất hiện các triệu chứng nhẹ sau một vài ngày kể từ khi người đó bị đốt bởi muỗi nhiễm bệnh như: Sốt nhẹ, phát ban khắp người, đau khớp, đau cơ, cảm thấy mệt mỏi, đỏ mắt hoặc có thể viêm kết mạc và rất hiếm gặp gây ra hội chứng tổn thương thần kinh có thể gây liệt.

Nhưng đáng lo ngại là theo tổ chức y tế Thế giới thì trẻ em sinh ra từ người mẹ bị nhiễm virus Zika có thể bị những dị tật bẩm sinh như: 

Trẻ bị dị tật đầu nhỏ do nhiễm virus Zika.
  • Dị tật ở mắt
  • Suy giảm tăng trưởng
  • Mất thính lực
  • Đặc biệt là gây biến chứng dị tật đầu nhỏ trẻ sơ sinh sẽ có đầu và não nhỏ bất thường. Theo các báo cáo khoa học nguy cơ cao bị tật đầu nhỏ là do trong quá trình mang thai người mẹ bị nhiễm virus trong 3 tháng đầu của thai kỳ. Điều này là do sự phát triển não không bình thường của trẻ từ khi còn trong bụng mẹ hoặc trong giai đoạn sơ sinh.
Nguy cơ cao trẻ bị tật đầu nhỏ là do trong quá trình mang thai người mẹ bị nhiễm virus trong 3 tháng đầu của thai kỳ.
  • Trẻ sơ sinh và trẻ em bị tật đầu nhỏ thường gặp phải những khó khăn với sự phát triển não bộ khi chúng lớn lên hoặc có thể gây tử vong.

Mẹ bầu và trẻ nhỏ cần làm gì để phòng bệnh Zika ?

Hiện nay vẫn không có vắn xin phòng ngừa bệnh Zika. Trong khi đó, Việt Nam lại là nước có khí hậu nhiệt đới gió mùa, mưa nhiều là điều kiện thuận lợi cho muỗi lây truyền. Vì vậy, biện pháp phòng ngừa tốt nhất là:

Phòng ngừa muỗi đốt:

  • Sử dụng thuốc, dung dịch chống muỗi an toàn hoặc có thể dùng các loại tinh dầu sả chanh để đuổi muỗi, đốt nhang xua muỗi. Nhưng chú ý tuyệt đối không để trẻ tự bôi thuốc hoặc bôi lên vết thương hở, lên mắt, miệng, hoặc tay của trẻ và sử dụng thận trọng quanh vùng tai.
  • Sử dụng điều hòa không khí hoặc lưới chắn cửa ra vào/ cửa sổ để không cho muỗi vào nhà
Sử dụng tinh dầu đuổi muỗi hoặc các biện pháp phun khử trùng muỗi.
  • Đi ngủ mắc màn chống muỗi, bật đèn bắt muỗi hoặc dùng vợt muỗi điện để bắt muỗi.

Phòng ngừa muỗi sinh sản:

  • Phát quang bụi rậm, cây cối rậm rạp ngoài vườn, ngõ
  • Vệ sinh sạch sẽ cống rãnh, tránh gây ứ đọng nước mưa.
  • Loại bỏ các vũng nước đọng, phun thuốc khử trùng tiêu diệt muỗi, bọ gậy.

Riêng với phụ nữ mang thai thực hiện cần các biện pháp phòng ngừa nghiêm ngặt sau:

Phụ nữ mang thai cần hết sức cẩn trọng với virus Zika.
  •  Mặc quần áo dài và che kín cơ thể, đặc biệt là vào sáng sớm và vài giờ trước khi trời tối vì đây là thời điểm muỗi hoạt động mạnh.
  • Sử dụng các sản phẩm chống muỗi dạng xịt hoặc dạng thoa an toàn cho phụ nữ có thai.
  • Phụ nữ mang thai đang sống được thường xuyên đi đến khu vực có virus Zika và không có triệu chứng bị nhiễm nên đi kiểm tra vào giai đoạn ba tháng đầu tiên và thứ hai của thai kỳ.
  • Ngoài ra, nếu bạn đang mang thai, có dự định mang thai hay bất cứ ai trong gia đình có biểu hiện nghi ngờ nhiễm virus thì bạn hãy đến ngay các cơ sở y tế gần nhất để khám bệnh, xét nghiệm để có biện pháp điều trị can thiệp kịp thời.